Nou ja toe, baie van julle onthou my dalk nie.

Ek was in Numbie Laer (ja, dis ’n regte plek langs die Krugerwildtuin), waar ons ’n hele 49 kinders was – amper ’n rugbyspan en ’n koor. Ek was so 10 jaar oud toe ek begin het om met ons Bedford-lorrie skool toe te ry. Ná skool het ons eers by die koöperasie gestop om kunsmis en ander goeters wat my ma-hulle nodig gehad het, op te tel. Lekker goeie ou kaalvoetdae. Ek was tot 1974 op Hoërskool Rob Ferreira (Witrivier) – in die koshuis.

Ek was daai skaam ou wat saam met Nic du Plessis eers in matriek by julle aangesluit het. Ek was maar aan die stiller kant en het meestal saam met die rugby-ouens, ’n paar meisies, en natuurlik ook die stouter manne gekuier. My bynaam “By” het ek by Poenie Holm, ons rugbyafrigter, gekry.

Na skool het ek eers diensplig gedoen. Ná “basics” en ’n bietjie fikser het ek in die Carlton-liga begin rugby speel en die gekombineerde magte-span gehaal. Van 1979 tot 1982 het ek by Tukkies BCom Regte gaan swot en vir die Fezelas as haker gespeel. Dit was harde bene om te kou: twee Springbokke (Willie Katz en Ewoud Malan) en JC Strauss, Dawie Marais en later Uli Schmidt, was toe by die Bulle. Drie van hulle het in my klubspan gespeel. Ek kon darem ’n paar keer vir Noord-Transvaal se o.20-span uitdraf – net genoeg om stories te hê, maar nie genoeg vir ’n Wikipedia-blad nie.

Toe roep die see my!

OP en UPE bied my ’n beurs aan. Ek trek Port Elizabeth toe, gaan regte swot en begin Lucky Strike plain rook en Captain Morgan drink. Ek dien op die huiskomitee en die joolkomitee. Rugby gaan aan tot ’n ou met ’n sterker ken en beter haarlyn, Andrew Patterson, my plek oorneem. By UPE ontmoet ek my vrou, Rolene – ’n regte boffin met ’n B.Juris en ’n SAPD-uniform. Sy word later regsattashé vir generaal George Fivaz. Ek is mal oor haar. Sy hou my in toom, lag vir my grappies en is vol avonture. Sy is die eerste een wat bungy jump, white-water rafting en scuba doen… ek en my pelle volg maar gedwee.

In 1986 het ek as klerk by regsfirma Barry Katz & Vennote begin werk. Ek was betrokke by onderhandelinge oor steenkoolregte vir Anglo. Tydens werk naby Steenbokpan het een van ons kliënte op ’n landmyn getrap – sy pa, vrou en seuntjie is in die tragedie dood, en hy is ernstig gewond. Sy plaas, Stockpoort, het dadelik in die mark gekom. Tydens hierdie drama het ek vir oom Andries Treurnicht ontmoet. Hy het my genooi om betrokke te raak by die “Grensboere”-inisiatief – om jong boere op die landsgrens te vestig. Ek het damme in Limpopo gebou, besproeiing aangelê en met uie, knoffel en Bonsmara-beeste geboer. Ek het Quagga Lodge op die been gebring vir trofeejagters.

Toe tref 1994 my soos ’n nat vis: die regering verander, ons sagte lenings word skielik hard, en my plaas raak iets van die verlede. Ons het selfs onder die HNP-vaandel by die Uniegebou gaan betoog en toe “geteer en geveer” gekry.

Plan B

Boukor – ons familie se konstruksiemaatskappy in Pretoria. Winkelsentrums hier, hidroponiese plase daar. Ek stig PHD (Professionele Habitat Developers – nie ’n regte graad nie!) en fokus op bio-energie en ander groen goed (anti-fossielbrandstof). Ek registreer selfs patente – ’n regte “Boerseun-Greeny”.

Later dien ek as voorsitter van die NGO Agri-Forest Bio Energy Association (AFBEA). Saam met die Rembrandt-groep (Johan Rupert) begin ek ’n biodieselprojek in Wes-Afrika (Guinee): ’n palmolieplantasie van 3 500 ha en die eerste bio-brandstofnetwerk in Afrika, nl. Guinea-Fuels. Maar toe volg staatsgreep op staatsgreep. Ebola breek uit. Ons personeel word doodgeskiet. Nadat ons CFO wreed vermoor word, moes ek soos ’n bandiet landuit vlug via Côte d’Ivoire en kom uiteindelik op Air France as ’n verstekeling huis toe. Die junta verklaar my amptelik “voëlvry”.

Stories

Een van my gunstelingstories van Guinee: tydens ’n visvangtrip naby die Lost Islands beland ons in ’n storm. ’n Groot golf skeur die enjin van ons boot af en ons pirogue (houtbootjie) breek in twee. Ons bind die stukke met toue aan mekaar, en ses van ons maak beurte om dag en nag water te skep en te roei. Ons is drie dae vermis, ongeveer 130 km van die kus, en kom byna in ’n noodlottige onderonsie met seerowers. Gelukkig word ons deur die weermag gered nadat ’n olietenker op pad na die Bermuda-driehoek ons sien. Die seerowers word later gearresteer en hul boot deur ’n fregat vernietig.

Nog ’n storie: met 8-wiel-aangedrewe voertuie wat ons by die VN gekoop het, probeer ons die moerasse van Guinee tem. Die voertuig vassit só dat net die dak uitsteek! Ek vloek in Afrikaans: “Tot hier en nie verder nie… ons gaan terug!” Die Fula-tolk vertaal dit in Frans as “…die baas sê Dotti.” Ons sit vir twee weke vas, kamp op die wal, en die plaaslike bevolking begin vir ons kos en water bring. Iemand hang ’n bord op en doop ons kamp “Dotti”. Vandag is daar ’n dorpie met dié naam – meer as 5 000 inwoners, met winkels waar jy TV’s en meubels kan koop. Ek het darem ’n klein “footprint” gelos!

Terug in Suid-Afrika verruil ek die biodiesel-sage vir iets meer stabiel. Met my kennis van polimere en plantpatologie ontwikkel ek CAN-Agri™ – ’n vertikale hidroponiese stelsel. Ek word aangewys as “Nisboer van die Jaar”. Dis wêreldwyd bekend – selfs op YouTube. Lekker man, lekker!

Ek verskyn op TV namens Laeveld Agrochem om ander boere te evalueer. Ek dien as voorsitter van Roundtable 201 en kry daar ’n lisensie om te kuier – darem in die naam van liefdadigheid!

My maatskappy koop onlangs magnetiet-reserwes in Witbank en ontgin daar vanadium – saam met baie slim ouens. Vanadium word gebruik as elektroliet in Redox Flow Batteries vir massa-energieberging. As jy nie weet wat vanadium is nie – moenie worry nie… meeste politici weet ook nie.

Ek het een seun, Gideo (27), met twee grade agter sy naam. Hy het provinsiale kleure in perdespring verwerf en werk tans by ’n luukse seiljagvervaardiger. Op die sylyn ontwikkel hy blockchain-tegnologie en kripto-geldeenhede. Hy is al agt jaar saam met Lara, ’n slimkop agri-aktuaris. Ons wag nou net ongeduldig vir ’n trouring of kleinvoete. Rolene oefen al vir oumatyd en ek het die braaier reg.

Rolene het haar eie klere-invoeronderneming, Chai Clothing, en stap gereeld die Camino in Spanje en Portugal. Sy het ’n liefde vir speserye en snuisterye van Indië ontwikkel – wat haar sweflus aanwakker.

Ons woon op ’n kleinhoewe in Pretoria-Oos, met ’n gaatjie op die Kaaimansrivier tussen George en Wildernis. Ons is binne stapafstand van ons kerk, 3Ci in Swavelpoort. Ons hou van diepseevisvang, duik, jag, ’n goeie single malt whisky, rooiwyn, en natuurlik biltong en sjokolade. Ek is ’n Land Rover-man en word dag en nag vergesel deur Plonkie, my wirehair-terrier – ’n regte karakter, amper soos Tintin se Snowy, vol strooi!

Ek sien ongelooflik uit na die reünie – om weer te lag saam met ou vriende soos Spekkies, Jannie, Rudel en al die ander storievertellers van daardie wonderlike, eenvoudige tyd.

Dankie vir hierdie lekker platform en almal wat hard werk om dit moontlik te maak. Ons het dalk grys hare, maar ons harte is nog vol lag.